Wat is parkinson?
De ziekte van Parkinson is een hersenaandoening waarbij dopamine producerende zenuwcellen in het brein langzaam afsterven. Hierdoor ontstaan bij patiënten bewegingsstoornissen (o.a. beven, moeilijk stappen, vallen), gedragsstoornissen (o.a. spraak- en schrijfproblemen), en ook andere symptomen (o.a. stemmingsstoornissen en geheugenverlies).
De doelstelling van Stop Parkinson is geld inzamelen om binnen de 10 jaar de ziekte van Parkinson te stoppen, af te remmen of te voorkomen, en dit door baanbrekend onderzoek te steunen.
40.000
patiënten in België
3 x zoveel
parkinsonpatiënten in 2040
15%
is jonger dan 45 jaar
40.000 patiënten in België
In België wordt het aantal mensen met parkinson geschat op 40.000. Dit aantal zou tegen 2040 verdrievoudigen.
De meeste mensen met parkinson vertonen de eerste symptomen tussen de 55 en 70 jaar, maar 15% van de patiënten is jonger dan 45.
De symptomen zijn te wijten aan dopaminetekort in de hersenen, waarvan de oorzaak nog grotendeels onbekend is. Elementen die hierin een rol kunnen spelen zijn oa aftakeling in de hersenen door de toenemende leeftijd, genetische afwijkingen (bij 5 à 10% van de patiënten) en omgevingsfactoren (zoals gebruik van pesticiden).
Parkinson behandelen
Er bestaat vandaag geen enkele behandeling die de ziekte stopt, afremt of voorkomt.
Sinds meer dan 50 jaar beperkt de behandeling zich tot het verlichten van de symptomen en het verbeteren van de levenskwaliteit, door middel van geneesmiddelen (zoals levodopa en dopamine-agonisten), paramedische zorgverlening (o.a. door kinesisten en logopedisten), en bepaalde chirurgische ingrepen (zoals diepe hersenstimulatie).
Er is dus grote nood aan een behandeling die de ziekte kan stoppen.
Baanbrekend onderzoek
Vandaag is het wetenschappelijk onderzoek naar een ziektewijzigende behandeling van parkinson geconcentreerd rond 3 grote thema’s:
Bestaande geneesmiddelen ook testen bij parkinson
Sommige geneesmiddelen voor andere ziekten blijken soms ook een gunstig effect te hebben op de ziekte van Parkinson. Dit dient dan verder onderzocht en bewezen te worden door uitgebreide klinische studies bij patiënten. Dit zijn potentiële ‘quick wins’.
Ingrijpen op nieuwe doelwitten
Er worden voortdurend nieuwe doelwitten geïdentificeerd die vermoedelijk een centrale rol spelen in het ontstaan en het verloop van parkinson, zoals:
-
Alfa-synucleïne (A-Syn, een eiwit dat zich opstapelt en toxisch is voor hersencellen)
-
Mitochondria (die, wanneer ze slecht functioneren, oxidatieve stress veroorzaken zodat hersencellen afsterven).
-
Lysosomen (die beschadigde of overtollige celdelen en afvalstoffen kunnen opruimen die toxisch kunnen worden voor hersencellen).
Ingrijpen op deze doelwitten kan voor een doorbraakbehandeling zorgen, maar dat vraagt meer tijd.
Inzetten op vroegtijdige diagnose
Er wordt ook intensief gezocht naar nieuwe biomerkers en speurstoffen (tracers) voor medische beeldvorming, die mensen met parkinson vroegtijdig kunnen opsporen. Hoe vroeger men kan behandelen, hoe groter de kans op succes.
Samen sterk
De opbrengst van Stop Parkinson gaat naar onderzoeksprojecten, zorgvuldig uitgekozen in samenwerking met de Demoucelle Parkinson Charity in België en de Michael J. Fox Foundation, ’s werelds grootste non-profit fonds voor onderzoek naar parkinson.
Om uitgekozen te worden moet het onderzoek:
- potentieel baanbrekend zijn (met als ultiem doel de ziekte te stoppen),
- beloftevol zijn (liefst al getest bij mensen, of er klaar voor zijn),
- en uitgevoerd worden in Europa (inclusief in België).
Stoelgangtransplantatie als experimentele behandeling voor de ziekte van Parkinson
De darmflora van mensen met parkinson blijkt verschillend te zijn van die van gezonde mensen en heeft vermoedelijk een erg belangrijke rol in de ziekte. In UZ Gent startte men in december 2020 met een studie om zo de ziekte en de rol van de darmen beter te leren begrijpen.
ATP10B: een nieuw therapeutisch doelwit?
TP10B werd onlangs geïdentificeerd als nieuw risicogen voor parkinson, waarvan de precieze rol in het ontstaan en verloop van de ziekte echter nog niet gekend was.
Nanobodies om GBA1 te stabiliseren
GBA (glucocerebrosidase of GCase) is een enzym dat het lipide glycosylceramide afbreekt in de lysosomen van onze cellen, dat anders kan opstapelen en de goede werking van belangrijke processen in de cel verstoren.
Rol van Parkin in aangeboren immuniteit
Het eiwit Parkin staat mee in voor het verwijderen van beschadigde mitochondriën (de energiecentrales) in cellen. Daarbij speelt het een belangrijke rol in aangeboren immuniteit, onze eerstelijnsverdediging tegen externe ziekteverwekkers.
Veel gestelde vragen over parkinson
De ziekte van Parkinson roept veel vragen op.
Onze medische experten bundelden de meest voorkomende vragen over parkinson.
Met dank aan onze sponsors
